90

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

Đánh giá năng lực nghiên cứu của sinh viên điều dưỡng và các yếu tố

liên quan đến việc ếp cận năng lực trong hoạt động nghiên cứu khoa

học của sinh viên điều dưỡng

Phạm Thị Thúy Vũ

1*

, Võ Thanh Tôn

1

(1) Khoa Điều Dưỡng, Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế

Tóm tắt

viên điều dưỡng (3) Xác định các yếu tố liên quan đến năng lực NCKH của sinh viên điều dưỡng. Đối tượng và

phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang với 317 sinh viên điều dưỡng năm thứ ba và thứ 4 tại

Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế từ 06/2021 đến tháng 04/2022. Kết quả: Nhóm sinh viên ở nhóm quen

thuộc NCKH (Biết nhiều/tất cả/mọi thứ các êu chí về NCKH) chiếm tỷ lệ thấp nhất với 8,5%. Điểm số trung

bình của các nhóm nhân tố tác động đến động lực NCKH với nhóm nhân tố sinh viên (21,19 ± 3,59); nhóm

nhân tố giảng viên (17,03 ± 4,01); nhóm nhân tố chính sách của Nhà trường (15,92 ± 3,08); nhóm nhân tố cơ

sở vật chất của Nhà trường (12,37 ± 2,75); nhóm nhân tố cơ sở thực tập (12,20 ± 2,70). Có mối liên quan giữa

điểm trung bình nhóm nhân tố cơ sở vật chất của Nhà trường và điểm số năng lực nghiên cứu của sinh viên

(p<0,05). Kết luận: Đánh giá năng lực nghiên cứu của sinh viên điều dưỡng là một điều cần thiết để xem xét,

phân ch, đánh giá các khóa học NCKH điều dưỡng để xác định mức độ phù hợp của các chương trình giảng

nursing students

Pham Thi Thuy Vu

Introducon: Nowadays, one of the important criteria to evaluate the educaonal quality of the

university is the results of scienc research on students. Scienc research acvies become one of the

important tasks of lecturers in order to improve the quality of training with the goal of approaching students’

competence in scienc research. The nursing profession is inially interested in the issue of access to

research capacity, so there are very few studies on this issue. Objecves: 1) To assess the research capacity

of nursing students through the RCS-N scale; (2) To describe the groups of factors aecng the movaon of

a group of lecturers factors (17.03 ± 4.01); a group of the policy of the University factors (15.92 ± 3.08); a

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Ngày nay, một trong những êu chí quan trọng

để đánh giá chất lượng giáo dục của một trường đại

học là kết quả nghiên cứu khoa học (NCKH) của sinh

viên [1]. Vì vậy, hoạt động NCKH trở thành một trong

các nhiệm vụ quan trọng của các giảng viên nhằm

biểu thị rõ hệ thống tri thức khoa học mà ngành giáo

dục cần dành cho vấn đề rèn luyện kỹ năng nghiên

cứu cho sinh viên một vị trí cứng trong chương trình

học mới [2]. Hiện nay, ngành điều dưỡng mới bước

đầu quan tâm về vấn đề ếp cận năng lực nghiên

cứu nên có rất ít các nghiên cứu về vấn đề này.

Giáo dục điều dưỡng có khả năng ảnh hưởng

ch cực đến thái độ của điều dưỡng đối với nghiên

cứu điều dưỡng và thực hành dựa trên bằng chứng,

điều này làm cho kết quả chăm sóc tốt hơn cho bệnh

báo cáo và trình bày các báo cáo khoa học cũng như

những yếu tố chủ quan và khách quan hạn chế năng

lực ếp cận thực hành NCKH thực tế trong quá trình

học tập sinh viên đóng vai trò quan trọng trong việc

thúc đẩy hiệu quả của nghiên cứu từ đó giúp sinh

viên m tòi, phát hiện và giải quyết những vấn đề

học tập và thực ễn đồng thời hình thành năng lực

học tập và nghiên cứu.

Xuất phát từ những lý do trên chúng tôi ến

hành nghiên cứu đề tài “Đánh giá năng lực nghiên

Huế từ tháng 06/2021 đến tháng 04/2022.

- Tiêu chuẩn loại trừ: sinh viên không đồng ý

tham gia nghiên cứu và vắng mặt trong thời gian lấy

số liệu.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

2.3.1. Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt

ngang

2.3.2. Cỡ mẫu: 317 sinh viên điều dưỡng năm

thứ ba và thứ 4.

2.3. Phương pháp chọn mẫu

tư (350 sinh viên). Các bộ câu hỏi sau khi thu về và

được kiểm tra điền các thông n trên phiếu thì có

317 phiếu với đầy đủ các thông n và hợp lệ (đạt tỉ

lệ khảo sát 90,5%). Vì vậy, cỡ mẫu của nghiên cứu là

317 mẫu.

2.4. Công cụ thu thập số liệu: Bộ câu hỏi được

thiết kế gồm 3 phần:

Phần 1 với các thông n về đặc điểm chung của

đối tượng nghiên cứu như tuổi, giới, điểm học phần

NCKH, xếp loại học lực kỳ trước.

student’s research capacity score (p<0.05). Conclusion: Assessing the research capacity of nursing students

is a necessity to review, analyze and evaluate nursing science research courses in order to determine the

appropriate level of scienc research curriculum for nursing students. nurses and is also the rst step to

determining their ability to do scienc research to prepare them for future professional nurses.

92

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

cả/mọi thứ), thang đo này có tổng số điểm dao động

từ 24-120 điểm. Thang đo được dịch sang ếng Việt

theo quy trình dịch và được thực hiện pilot kiểm tra

độ n cậy với Cronbach’s alpha bằng 0,96. Dựa theo

nghiên cứu của tác giả Grande và cộng sự [4], [5], [6]

năng lực nghiên cứu của sinh viên điều dưỡng được

đánh giá như sau: Rất quen thuộc với NCKH (tôi biết

tất cả/mọi thứ): 4,21 - 5,00; quen thuộc NCKH (tôi

biết rất nhiều): 3,41 - 4,20; tôi biết một số: 2,61 -

3,40; tôi biết một chút: 1,81 - 2,60; tôi hoàn toàn

Phần 3 là bảng câu hỏi đánh giá về các nhân tố

tác động đến động lực NCKH của sinh viên, nhóm

tác giả đã tham khảo bộ câu hỏi của tác giả Phạm

Quang Văn và cộng sự (2018) [1] về đánh giá các yếu

tố tác động đến động lực NCKH của sinh viên, nhóm

tác giả đã thiết kế, điều chỉnh, ến hành khảo sát

đến động lực NCKH của sinh viên cụ thể có 6 câu hỏi

về nhóm nhân tố sinh viên (SV), 6 câu hỏi về nhóm

nhân tố giảng viên (GV), 5 câu hỏi về nhóm nhân tố

chính sách của Nhà trường (CS), 4 câu hỏi về nhóm

nhân tố cơ sở vật chất của Nhà trường (CSVC), 4 câu

hỏi về nhóm nhân tố cơ sở thực tập (CSTT), được

đánh giá bằng thang đo Likert 5 mức độ với 1 (hoàn

toàn không đồng ý), 2 (không đồng ý), 3 (không ý

kiến), 4 (đồng ý), 5 (hoàn toàn đồng ý). Kiểm định độ

n cậy thang đo thông qua hệ số Cronbach’s Alpha ở

soạn sẵn với công cụ thu thập số liệu như trên.

2.6. Xử lí và phân ch số liệu:

Xử lý theo phần mềm SPSS 16.0 mô tả như giá

trị trung bình, tần số, tỷ lệ phần trăm. Sử dụng phép

kiểm t-test, ANOVA Correlaon để xét mối liên quan.

3. KẾT QUẢ

3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

Bảng 1. Điểm điểm chung của đối tượng nghiên cứu (n=317)

Đặc điểm

Điểm kết thúc học phần

NCKH

Xếp loại học lực kỳ trước

Nhận xét: Đa số đối tượng tham gia nghiên cứu là nữ giới chiếm tỷ lệ 92,1%, nam giới 7,9%. Tỷ lệ sinh

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

không biết)*

mọi thứ)**

n

%

n

%

1. Các bước cơ bản của nghiên cứu điều dưỡng 296 93,4 21 6,6

2. Các cách xây dựng câu hỏi nghiên cứu 295 93,1 22 6,9

3. Phát biểu câu hỏi nghiên cứu 292 92,1 25 7,9

4. Cơ sở dữ liệu để truy xuất tài liệu 294 92,7 23 7,3

5. Các loại cơ sở dữ liệu để truy xuất tài liệu 299 94,3 18 5,7

6. Các cách thức, phương pháp truy xuất tài liệu 290 91,5 27 8,5

7. Những yêu cầu về đạo đức đối với nghiên cứu 249 78,5 68 21,5

94

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

Đặc điểm

Quen thuộc (n= 27) Không quen thuộc (n =290)

p

Giới

Nam 25 1 0,3 24 7,6 0,39

Nữ 292 26 8,2 266 83,9

Nhóm tuổi

≤ 20 tuổi 67 0 0 67 21,1 0,005

96

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

176 7 2,2 169 53,3

C+/C

112 1 0,3 111 35,0

Xếp loại học lực kỳ trước

Giỏi 63 14 4,4 49 15,5 0,0001

Khá

204 13 4,1 191 60,3

Trung bình

Nhận xét: Có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với (p<0,01) giữa nhóm năng lực NCKH với nhóm tuổi, điểm

Giới (Nam) 0,506 0,05 - 5,89 0,58

Tuổi (> 20 tuổi) 2,05 0,89 - 4,69 0,08

Điểm kết thúc học phần môn NCKH (A+/A) 48,24 15,38 -151,30 0,001

Xếp loại học lực kỳ trước (Giỏi) 1,06 0,32 - 3,57 0,91

Nhận xét: Trong phân ch hồi quy đa biến,

những sinh viên đạt điểm A+/A trong thi kết thúc

học phần NCKH là yếu tố dự đoán ảnh hưởng đến

điểm số năng lực nghiên cứu (OR=48,24, KTC 95%:

15,38 - 151,30) và yếu tố này có nghĩa thống kê với

(p < 0,001).

êu chí về NCKH) chiếm tỷ lệ thấp nhất với 8,5%.

Nhóm sinh viên ở nhóm không quen thuộc với NCKH

(Biết một số/một chút/không biết các êu chí về

NCKH) chiếm tỷ lệ cao với 91,5%. Kết quả nghiên cứu

của chúng tôi cũng cho thấy phần lớn các sinh viên

không quen thuộc NCKH ở các êu chí 1 (các bước

cơ bản của nghiên cứu điều dưỡng), êu chí 2 (các

cách xây dựng câu hỏi nghiên cứu), êu chí 3 (phát

biểu câu hỏi nghiên cứu), êu chí 4 (cơ sở dữ liệu để

truy xuất tài liệu), êu chí 5 (các loại cơ sở dữ liệu để

nghiên cứu), tất cả các êu chí trên đều chiếm tỷ lệ

cao hơn 90% trở lên. Các êu chí 7 (những yêu cầu

về đạo đức đối với nghiên cứu), 12 (phương pháp

chọn mẫu), 14 (các phương pháp thu thập số liệu)

chiếm tỷ lệ thấp hơn ở nhóm sinh viên tham gia

nghiên cứu không quen thuộc NCKH. Theo nghiên

cứu của tác giả Grande, Rizal Angelo N và cộng sự

(2021) [4] nghiên cứu về đánh giá năng lực nghiên

cứu của sinh viên điều dưỡng với giáo dục dựa trên

năng lực cho thấy tỷ lệ sinh viên quen thuộc NCKH

này sự khác biệt so với nghiên cứu với của chúng

tôi, với tỷ lệ sinh viên quen thuộc NCKH chiếm tỷ

lệ cao hơn rất nhiều. Điều này cho thấy năng lực

nghiên cứu của sinh viên trong nhóm của chúng tôi

còn hạn chế và cần được chú trọng hơn trong giáo

dục theo năng lực.

4.2. Mô tả các nhóm nhân tố tác động đến động

lực nghiên cứu khoa học của sinh viên

Kết quả nghiên cứu của chúng tôi bảng 3 cho thấy,

điểm trung bình của các nhóm nhân tố tác động đến

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

giảng viên có điểm trung bình là 17,03 ± 4,01; nhóm

nhân tố chính sách của Nhà trường có điểm trung

bình là 15,92 ± 3,08; nhóm nhân tố cơ sở vật chất

của Nhà trường có điểm trung bình là 12,37 ± 2,75;

nhóm nhân tố cơ sở thực tập có điểm trung bình là

12,20 ± 2,70. Các điểm trung bình ở các nhóm nhân

tố ở mức cao cho thấy các khó khăn trở ngại của các

nhân tố tác động đến động lực NCKH càng lớn. Các

yếu tố tạo động lực NCKH của sinh viên nhằm tạo

điều kiện, khuyến khích, động viên sinh viên nhiệt

nghiên cứu đều đồng ý cho rằng các hiểu biết về

NCKH hạn chế và NCKH là một việc khó có điểm

trung bình ở mức cao với êu chí 1 (điểm TB 3,72) và

êu chí 3 (điểm TB 3,7). Phần lớn sinh viên cho rằng

các giảng viên ít quan tâm đến NCKH có điểm TB ở

mức cao với êu chí 7 (điểm TB 2,9). Đa số sinh viên

viện, sân trường, lớp học, cơ sở thực tập (êu chí

20). Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng tương tự

với tác giả Phạm Quang Văn và cộng sự [1] cho rằng

giảng viên chưa đánh giá cao tầm quan trọng của

việc sinh viên NCKH, còn nhiều giảng viên ít quan

tâm đến NCKH và thiếu nhiệt nh trong việc hướng

dẫn sinh viên NCKH. Với các kết quả trên chúng ta

thấy rằng cần phải có các giải pháp đề xuất can thiệp

đến các nhân tố tác động đến động lực NCKH.

4.3. Các yếu tố liên quan đến năng lực trong

Theo nghiên cứu của chúng tôi bảng 5 cho thấy,

có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p<0,05 giữa

điểm trung bình nhóm nhân tố cơ sở vật chất của

Nhà trường và điểm số năng lực nghiên cứu của sinh

viên (β =0,175, p= 0,031). Trong phân ch hồi quy đa

biến, tất cả 5 nhóm nhân tố bao gồm nhóm nhân tố

sinh viên, giảng viên, chính sách Nhà trường, cơ sở

cả sinh viên trong đó chỉ có biến số nhóm nhân tố

Cơ sở vật chất của Nhà trường là có ý nghĩa thống

kê góp phần dự đoán ảnh hưởng đến điểm số năng

lực nghiên cứu (F = 2,73, p < 0,01). Chúng ta thấy

các trang thiết bị về cơ sở vật chất của Trường hiện

có đã phần nào đáp ứng được nhu cầu thí nghiệm

của sinh viên nhưng chưa tạo được ền đề để sinh

viên ếp cận với những ến bộ khoa học mới, vì thế

trong thời gian sắp tới, Nhà trường nên quan tâm

nâng cấp các thiết bị trong phòng thí nghiệm sao

chuyên ngành. Việc đầu tư, phát triển và phủ sóng

internet trong các khu thư viện, ký túc xá, lớp học

cũng mang ý nghĩa to lớn trong việc giúp sinh viên

nghiên cứu, m kiếm nguồn kiếm thức phục vụ cho

nhu cầu NCKH của mình.

Không có sự khác biệt có ý nghĩa với (p>0,05) thống

kê giữa nhóm năng lực NCKH và giới nh. Trong

phân ch hồi quy đa biến, những sinh viên đạt điểm

A+/A trong thi kết thúc học phần NCKH là yếu tố dự

đoán ảnh hưởng đến điểm số năng lực nghiên cứu

(OR = 48,24,KTC 95%: 15,38 - 151,30) và yếu tố này

có nghĩa thống kê với (p < 0,001). Nghiên cứu của

chúng tôi cũng tương tự với nghiên cứu của tác giả

Grande, Rizal Angelo N và cộng sự (2022) [5], có sự

khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa điểm A+/A trong

tỷ lệ thấp nhất với 8,5%. Đa số sinh viên tham gia

nghiên cứu ở nhóm không quen thuộc NCKH (Biết

một số/một chút/không biết các êu chí về NCKH)

chiếm tỷ lệ 91,5%.

Điểm số trung bình của các nhóm nhân tố tác

động đến động lực NCKH lần lượt là: nhóm nhân tố

sinh viên có điểm trung bình là 21,19 ± 3,59; nhóm

98

Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 6, tập 12, tháng 11/2022

điểm trung bình là 15,92 ± 3,08; nhóm nhân tố cơ sở

vật chất của Nhà trường có điểm trung bình là 12,37

± 2,75; nhóm nhân tố cơ sở thực tập có điểm trung

bình là 12,20 ± 2,70.

Có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p<0,05

giữa điểm trung bình nhóm nhân tố cơ sở vật chất

của Nhà trường và điểm số năng lực nghiên cứu của

sinh viên (β =0,175, p = 0,031), góp phần dự đoán

ảnh hưởng đến điểm số năng lực nghiên cứu (F =

2,73, P<0,01).

6. KIẾN NGHỊ

Đánh giá năng lực nghiên cứu của sinh viên điều

dưỡng là một điều cần thiết để xem xét, phân ch,

đánh giá các khóa học NCKH điều dưỡng để xác

định mức độ phù hợp của các chương trình giảng

dạy về NCKH cho điều dưỡng. Việc đánh giá năng

lực nghiên cứu của sinh viên qua sử dụng bộ công

cụ RCS-N là một điểm khởi đầu để xác định khả năng

NCKH họ chuẩn bị sẵn sàng của một điều dưỡng

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Phạm Quang Văn, Lê Văn Trọng, Huỳnh Văn Kiệt,

Hoàng Thị Xuân (2018), “Một số yếu tố tác động đến động

Can Do This–Collaboraon on a global nursing assignment

to increase the self-ecacy of pre-nursing students for

research skills. Journal of Electronic Resources in Medical

Libraries, 15(2), 59-65.

4. Grande, R. A. N., Berdida, D. J. E., Villagracia, H. N.,

Ablao, J. N., & Garcia, P. R. B. (2021). Assessment of nursing

students’ research competencies with competency-

students. Teaching and Learning in Nursing, 17(1), 68-76.

6. Qiu, C., Feng, X., Reinhardt, J. D., & Li, J. (2019).

Development and psychometric tesng of the Research

Competency Scale for Nursing Students: An instrument

design study. Nurse Educaon Today, 79, 198-203.